Jak zapewnić wyższy plon – ochrona rzepaku jesienią.

Rzepak buduje plon jesienią. Właśnie dlatego kluczowe jest jego właściwe przygotowanie do sezonu zimowego i prawidłowa ochrona rzepaku. W uprawie rzepaku ozimego, okres jesieni wiąże się z koniecznością realizacji kilku istotnych zabiegów w technologii prowadzenia, które pozwalają na zachowanie jego kondycji, zdrowotności oraz przede wszystkim zdolności do efektywnego plonowania.

Co wpływa na zimowanie rzepaku?

Jednym z najbardziej istotnych czynników, zapewniających wysoki plon jest optymalny termin wysiewu. Jeśli pozwalają na to warunki pogodowe, rolnicy starają się przeprowadzać wysiew dopiero na początku września. W trakcie planowania uprawy – poza temperaturą i szansą opadów – warto zwrócić także uwagę również na długość dnia.

Są to ważne czynniki, szczególnie ze względu na to, że kondycja rzepaku i jego zdolność do zimowania zależy w znacznym stopniu od siły jego korzenia. Stożek wzrostu ma możliwości regeneracji, dlatego nawet, gdy zostanie uszkodzony, to nie musi wiązać się to z dużymi stratami – w przeciwieństwie do przemrożenia samego korzenia. Z tego też powodu roślina z odpowiednio wykształconą szyjką korzeniową jest w stanie zagwarantować wysoki plon.

W tym kontekście ważna staje się odpowiednia strategia zarówno samego wysiewu, jak też regulacji rzepaku i jego ochrony.

Ochrona rzepaku i regulacja – podwalina dobrych plonów

W praktyce ochrona rzepaku sprowadza się najczęściej do trzech rodzajów zabiegów. Wykorzystuje się nich trzy rodzaje środków:

• regulatory wzrostu;
• środki zwalczające choroby;
• ochrona przed szkodnikami.

Regulatory wzrostu pozwalają odpowiednio przygotować roślinę do zimy, poprzez ograniczenie rozwoju liści. Druga z metod związana jest ze stosowaniem fungicydów zwalczających określone choroby, jak zgniliznę suchą, czy czerń kapustnych. Trzecia forma dotyczy odpowiedniego zaplanowania użycia insektycydów.

Skracanie rzepaku w praktyce – kiedy i czym skracać?

Co wpływa na nierównomierny wzrost rzepaku? Jest kilka czynników, między innymi:

• opady, które występują pod koniec wegetacji rzepaku,
• fizyczno – chemiczne właściwości gleby.

W efekcie rolnicy, aby zadbać o plonowanie powinni dobierać odpowiednie strategie i narzędzia regulacji rośliny.

Jednym z takich narzędzi jest skracanie rzepaku. Pozwala ono na ograniczenie rozwoju liści jesienią, umożliwiając tym samym rozwój korzeniowej części rośliny. W efekcie rozwijająca się roślina w stanie zakumulować w korzeniu więcej składników odżywczych. Dzięki temu na wiosnę może wytworzyć więcej kwiatów, zapewniając więcej ziarna.

Należy pamiętać, że w procesie skracania rzepaku jesienią, bardzo istotny jest odpowiedni termin realizacji zabiegu. Zależy on od wielu czynników, jednak przyjmuje się, iż następuje on fazie rozwoju między 4 a 6, maksymalnie 8 liściem. Warto też powiedzieć, że w czasie ciepłej jesieni, może okazać się konieczne powtórne wykonanie zabiegu.

Na czym polega skuteczna ochrona rzepaku ozimego przed chorobami?

Rzepak ozimy narażony jest na wiele rodzajów patogenów, które mogą rozwinąć się w choroby wpływające na ilość i jakość plonów. W skrajnych przypadkach, brak odpowiednio wczesnej reakcji może prowadzić nawet do konieczności likwidacji plantacji. W okresie jesiennego wzrostu, najczęściej w fazie między 4 a 8 liściem rzepak staje się już narażony na groźne patogeny. Zagrożenie zwiększa również ciepła i wilgotna jesień, ponieważ to właśnie takie warunki są najkorzystniejsze do rozwoju różnego rodzaju grzybów. Współcześnie, do najpowszechniejszych chorób rzepaku należą między innymi:

• sucha zgnilizna kapustnych;
• czerń kapustnych;
• szara pleśń.

Faza zagrożenia patogenami jest więc zbieżna z momentem, w którym należy stosować regulatory wzrostu. Sprawia to, że zabiegi najczęściej są ze sobą łączone, również poprzez zastosowanie jednego środka.

Jak zwalczać szkodniki w rzepaku?

Bardzo dużym zagrożeniem dla rzepaku ozimego są szkodniki. Mszyce, pchełka śmietka, czy pchełka rzepakowa, podobnie jak choroby mogą prowadzić do obniżenia wielkości i jakości plonu, a w skrajnej sytuacji nawet do likwidacji uprawy. Kluczowym zadaniem w procesie ochrony rzepaku jest zatem systematyczna kontrola plantacji, w czym pomocna bywa metoda tzw. żółtych pojemników. Dzięki ich wystawieniu na pole, możemy ocenić, jaka jest liczebność szkodnika, a także jakie zagrożenie się z nim wiąże.

Do środków pomocnych w zwalczaniu szkodników należą środki owadobójcze, insekcydy.

Jak wykluczyć chwasty w rzepaku?

Chawsty są zagrożeniem dla każdej hodowli roślin, w tym również rzepaku. W tym przypadku również bardzo istotne jest monitorowanie naszej uprawy. Pozwoli to szybko oszacować z jakim rodzajem chwastu oraz jaka jest skala zjawiska. Odpowiednio szybkie zastosowanie środków herbicydowych pozwoli na wyeliminowanie ryzyka zniszczenia plantacji. Do wyboru  w tym zakresie mamy zarówno preparaty stosowane doglebowo, jak i nalistnie. Wybór zależy od wielu czynników, szczególnie rodzaju gleby, uprawy, a także zagrażających jej chwastom.

Należy pamiętać, że w pierwszej kolejności specjaliści wskazują, na próbę zastosowania odpowiednich metod agrotechniki. W przypadku, gdy jednak charakter zagrożenia wymaga bardziej radykalnych działań, to przed użyciem chemicznych środków ochrony roślin należy zapoznać się z zaleceniami producenta.

O środki ochrony roślin zapytaj naszych doradców.

Uwaga! Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie. 

Środki ochrony roślin mogą nabywać jedynie osoby pełnoletnie oraz – w przypadku środków ochrony roślin przeznaczonych dla użytkowników profesjonalnych  – osoby, które posiadają kwalifikacje wymagane od osób nabywających środki ochrony roślin, zgodnie z art. 28 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin (Tekst jedn. Dz.U. z 2023 poz. 340 z późn. zm.), w tym osoby, które ukończyły szkolenie w zakresie stosowania środków ochrony roślin.