Jaka odmiana kukurydzy plonuje najlepiej? 

Dobrze dobrana odmiana kukurydzy ma ogromne znaczenie dla jakości i ilości osiąganych plonów. Każdego roku na rynek trafia wiele nowych gatunków. Charakteryzują się one szerokim katalogiem cech i właściwości pozwalających na dopasowanie ich do celu uprawy oraz warunków w jakich jest prowadzona. Jak jednak dobrać odmianę, która najlepiej wpisze się w wymagania naszej plantacji? 

W naszym artykule przedstawiamy kilka wskazówek w tym zakresie, opisujemy najważniejsze parametry i prezentujemy katalog wartych uwagi odmian. 

O czym warto pamiętać wybierając odmianę kukurydzy? 

Zastanawiając się nad tym jaka odmiana kukurydzy jest dla nas najlepsza, warto przede wszystkim dokonać krótkiej analizy kluczowych dla takiego wyboru czynników. Wśród najważniejszych z nich należy wymienić: 

• przeznaczenie uprawy. Odpowiednio wczesne oszacowanie kierunku użytkowania pozwoli nam znaleźć optymalny dla naszych potrzeb gatunek kukurydzy;
• charakterystyka stanowiska, na którym prowadzona jest plantacja. To ważny aspekt, który również pozwala ocenić jakie parametry powinien mieć materiał siewny;
• cechy i warunki agrotechniczne. Ten czynnik powinien skierować naszą uwagę m.in. na gatunki odznaczające się odpornością na określone choroby, a także tolerancją na suszę, wyleganie, czy zmniejszoną obsadę.

Odpowiednie rozeznanie powyższych zmiennych pozwala ustalić, jakimi parametrami powinna cechować się wybrana przez nas odmiana. Dzięki temu możemy zarówno zwiększyć efektywność uprawy, jak też zmniejszyć nakłady pracy. Możemy także zredukować czynniki ryzyka, które mogą zagrażać naszej plantacji. 

Jakie są najważniejsze parametry kukurydzy? 

Kolejnym krokiem powinno być zapoznanie się z parametrami poszczególnych gatunków kukurydzy. Pierwszym z nich jest rodzaj ziarna, a więc kukurydza typu flint, dent lub odmiany mieszańcowe. 

Kukurydza typu flint to odmiana o europejskiej genetyce, charakteryzująca się większą ilością rzędów w kolbie oraz ziaren w rzędzie. Odmiana kukurydzy ta dobrze radzi sobie w chłodniejszych warunkach. Jak również na glebach zimnych, wolniej nagrzewających się i gliniastych. Pozwala ona na wysiew już w temperaturze 5-6 st. Celsjusza. Kukurydza tego typu często bywa wykorzystywana do produkcji kasz i mąki, a także jako pasza treściwa dla bydła. Zasadniczą korzyścią wynikającą z zastosowania odmian typu flint jest ich odporność na niskie temperatury, możliwość wczesnego wysiewu, a także wysoka gęstość i twardość. 

Kukurydza typu dent genetycznie jest pochodzenia amerykańskiego. Odznacza się mniejszą ilością ziaren w rzędzie i rzędów w kolbie, lecz w zamian wyższym potencjałem plonowania. Odmiany tego typu lepiej wysiewać w cieplejsze gleby, najlepiej w temperaturze 8-12 st. Celsjusza. Kukurydza ta jest co prawda bardziej wrażliwa na wiosenne chłody, jednak lepiej znosi suszę i szybciej oddaje wodę w końcowej fazie plonowania.

Należy podkreślić, że obecnie wiele hodowli oferuje ziarna typu flint-dent, które w różnym zakresie łączą najważniejsze cechy obu tych, odmiennych genetycznie gatunków. 

Odmiana kukurydzy – FAO.

Następnym z ważnych parametrów jest FAO, a więc system oznaczeń cyfrowych wskazujący na wczesność odmian. Pozwala on oszacować długość okresu wegetacyjnego, który jest niezbędny do akumulacji suchej masy. System ten składa się z trzech cyfr, gdzie pierwsza oznacza klasę wczesności, druga grupę w ramach klasy, a trzecia odnosi się do barwy ziarnika.

W swoich specyfikacjach poszczególni producenci mogą zawierać również inne informacje jak np.: 

• stay green –  cecha pozwalająca utrzymać zieloność liści w okresie dojrzewania;
• dry down – efekt szybkiego dosychania ziarna na polu, co obniża koszty suszenia i ogranicza ryzyko porażenia chorobami, szczególnie fuzariozą;
• plenność – dane na temat tego, jakie określona odmiana uzyskiwała wyniki, najczęściej w odniesieniu do wzorca;
• informację o wielkości i cechach fizycznych roślin;
• dane na temat tolerancji na niedobory wody;
• informacje o tolerancji na poszczególne typu gleb;
• informacje o odporności na określone choroby;
• dane na temat zalecanej obsady. 

Należy pamiętać, że przedstawiony powyżej katalog informacji jest otwarty, przez co każdy producent może umieścić znacznie bardziej szczegółowy opis cech i potencjału promowanego materiału siewnego. Przed wyborem – w celu uzyskania kompleksowego obrazu – warto więc porównać oferty kilku hodowli.  

Przegląd odmian kukurydzy

Poniżej przedstawiamy krótki przegląd odmian kukurydzy, wśród których można znaleźć zarówno takie, które doskonale sprawdzą się na glebach słabych i mozaikowych, poradzą sobie w okresie suszy lub też zapewnią odpowiednią ilość masy zielonej lub skrobi. Pełną ofertę wraz ze szczegółową charakterystyką można uzyskać u naszych doradców ds. materiału siewnego. 

Hodowla Saatbau.

Pierwszą z odmian jest Tipico z hodowli Saatbau. To średniowczesna kukurydza (FAO 230-240) o ziarnach flint-dent, która może być przeznaczona zarówno na ziarno, jak i na kiszonkę. Odmiana ta toleruje słabsze stanowiska, a także wykazuje wysoki potencjał, nawet przy intensywnych niedoborach wody. Charakteryzuje się ponadto rekordowo wysokimi roślinami o dużym współczynniku stay green, a także szybkim dosychaniem ziarna. W doświadczeniach odmiana ta wyróżniała się plonem suchej masy w stosunku do odmian wzorcowych na poziomie 105% w 2018 roku oraz 113% w 2019 roku. Zalecana obsada to 8-9,5 roślin/m².

Albireo to kolejna odmiana pochodząca z hodowli Saatbau, która jest nieco starsza od opisanej już Tipico. Odznacza się ziarnami typu flint-dent i klasyfikowana jest jako średniopóźna (FAO 260). Do najważniejszych zalet tej odmiany należą tolerancja słabszych gleb, mocny i wczesny wigor, odporność na chłody, a także mocny efekt stay green przyczyniający się do lepszej odporności. Należy podkreślić, że Albireo to bardzo popularna odmiana kiszonkowa i biogazowa w Niemczech, jednak dobrze sprawdza się również w uprawach nastawionych na pozyskanie ziarna. Zalecana obsada to 8-8,5 roślin/m² dla upraw przeznaczonych na ziarno i 8,5-10 roślin/m², w przypadku upraw ukierunkowanych na kiszonkę. 

Hodowla Saaten Union.

Kolejna odmiana to kukurydza Prestol, opracowana w Saaten Union. To średniowczesny mieszaniec flint-dent przeznaczony zarówno na uprawy nastawione na pozyskanie ziarna, jak i kiszonki (FAO 240 na ziarno i 250 na kiszonkę). Prestol odznacza się wysokim stay green, a także stabilnym, wysokim potencjałem plonowania niezależnie od kierunku uprawy. Ponadto jest to odmiana odporna na wyleganie oraz choroby fuzaryjne i głownię guzowatą. Odmiana kukurydza ta zdaniem producenta sprawdzi się na różnych stanowiskach.

W hodowli Saaten Union powstała również odmiana Sudrix. To średniopóźna (FAO 260) kukurydza flint-dent odznaczająca się bardzo dużymi, dobrze ulistnionymi roślinami, przez co przeznaczona jest na uprawy kiszonkowe. Charakteryzuje ją duża zawartość suchej masy i wysoki udział skrobi. Mając na uwadze względy uprawowe, warto wiedzieć o tym, że jest to odmiana elastyczna w stay green, która dopasowuje się do różnych środowisk siedliskowych.

Hodowla Syngenta.

Kukurydza Collosseum to efekt prac uznanej hodowli, jaką jest Syngenta. To średniopóźna odmiana (FAO 250), o ziarnach typu pośredniego, przeznaczona zarówno na ziarno, jak i kiszonkę oraz biogaz. To na co warto zwrócić uwagę rozważając wybór tej odmiany to wysoki plon – zarówno masy suchej  (110,8% według wzorca za okres 2019-2020), jak i świeżej masy (118,99% według wzorca za rok 2020). Kukurydzę tą wyróżnia wysoki pokrój oraz bogate ulistnienie. Ponadto należy podkreślić, iż dopasowuje się do różnych stanowisk glebowych.  

Następnym z efektów prac w hodowli Syngenta jest kukurydza Fortago. To średniowczesna odmiana mieszańcowa dwuliniowa (FAO 250), o ziarnach typu dent. Jej ważną cechą jest to, że może być uprawiana na wszystkich typach gleb, również przy oszczędnym gospodarowaniu wodą. Należy zaznaczyć, że wśród odmian typu dent wyróżnia się masą tysiąca ziaren. 

Przykładem kukurydzy pochodzącej z hodowli Syngenta jest również Calo. To wczesna odmiana (FAO 220-230) o uziarnieniu typu dent, przeznaczona głównie na uprawy nastawione na pozyskanie ziarna. Charakteryzuje ją wysoki potencjał plonowania, który w doświadczenia CCA COBORU w 2019 roku wyniósł 106,2% w stosunku do wzorca. Ponadto w latach 2018-2019 w badaniach CCA COBORU była odmianą numer 1 ze średnim plonem 114dt/ha przy wilgotności zbioru 22%. Kukurydza ta odznacza się bardzo dobrym dry down w końcowej fazie wegetacji, toleruje wczesne siewy i gleby wolniej nagrzewające się, a także zapewnia wysoki i stabilny plon również przy zmiennych warunkach pogodowych. Ważną cechą jest również duża zawartość skrobii i biomasy.

Hodowla KWS.

Kolejną odmianą jest Emporio DD+ od KWS. To wczesna (FAO 180-230) kukurydza typu dent z przeznaczeniem na ziarno, wykorzystująca technologię DryDown+. Emporio odznacza się rekordowo wysokim plonem ziarna, równomiernym dojrzewaniem zarówno roślin, jak i ziarna w kolbach, a także szybkim rozwojem początkowym. Warto podkreślić, iż odmiana ta charakteryzuje się bardzo dobrą zdrowotnością pod względem porażenia Fusarium oraz głownią kukurydzy.

Nowością od KWS może być odmiana kukurydzy Marcopolo, a więc wczesna odmiana (FAO 160-210), która dzięki technologii DryDown+ zapewnia dobre dosychanie na polu. Charakteryzuje się dobrym i wczesnym wigorem, a także możliwością uprawy na glebach silnie uwilgotnionych. Należy podkreślić, że ta odmiana wyróżnia się wyjątkowym dla tej klasy wczesności potencjałem plonowania, który wyniósł 126,1 dt suchego ziarna, a więc 104% wzorca.

Ciekawym przykładem jest też odmiana kukurdydzy KWS Salamandra, a więc kukurydza wczesna (FAO 230-230) o ziarnach typu flint-dent. Z przeznaczeniem zarówno na ziarno, jak i kiszonkę. Odmiana ta wytwarza duże kolby, cechuje się też niższą wilgotnością ziarna podczas zbioru. Jednocześnie bardzo dobrym potencjałem plonowania, co potwierdziły badania COBORU 2016-2017. Ponadto odznacza się dużymi kolbami, dobrym stay green oraz wysoką odpornością na wyleganie. 

Editio to kolejna nowość od KWS. Jest to średniowczesna (FAO 240-250) kukurydza z przeznaczeniem na ziarno lub kiszonkę. Charakteryzuje się wysokimi roślinami o sztywnych łodygach, a także możliwością dopasowania jej do wielu rodzajów gleby. Ma świetne parametry kiszonkowe, w tym najwyższą strawność wśród odmian badanych w latach 2021-2022, a także bardzo wysoką energetyczność biomasy. Należy też podkreślić, że kukurydza ta cechuje się także tolerancją na fuzariozę łodygi. 

Odmiana kukurydzy Almondo, Anavit i Kidemos – KWS.

Almondo to kolejna warta uwagi odmiana, która przez producenta określana jest najlepszą wczesną ziarnówką (FAO 230). Odznacza ją silny system korzeniowy pozwalający na efektywne pobieranie wody i składników pokarmowych z gleby. Almondo charakteryzuje się również dobrym wigorem początkowym i stabilnym, wysokim potencjałem plonowania (nr 1 doświadczeniach COBORU 2020-2021 w plonie ziarna).

Wśród odmian KWS na uwagę zasługuje też kukurydza Amavit. To wczesna odmiana (FAO 220) typu filnt-dent z przeznaczeniem na ziarno lub kiszonkę. Wyróżnia się rozbudowanym systemem korzeniowym pozwalającym na efektywne gromadzenie wody i składników pokarmowych, a także tolerancją na okresowe susze. Według deklaracji producenta kiszonka z tej odmiany jest wysokoenergetyczna, a ziarno szybko oddaje wodę w końcowej fazie wysuszania. 

Ostatnią z odmian w naszym zestawieniu jest odmian kukurydza Kidemos, czyli średniopóźna (FAO 260) kukurydza typu dent z przeznaczeniem na ziarno. Odznacza się podwyższoną tolerancją na suszę oraz wyjątkową stabilnością wysokiego plonu. Należy podkreślić, że ta odmiana była numerem 1 w doświadczeniach COBORU 2017-2018 z wynikiem 107% według wzorca. Pozytywne są również późniejsze obserwację, gdyż w suchym roku 2019 plon  był na średnim poziomie 14,4-176 t/ha suchego ziarna,  a w zimnym 2020 roku na poziomie 14,3-161 t/ha w prawie każdym rejonie kraju.

Zaprawa do odmian kukurydzy.

Powyższe zestawienie świadczy więc o tym, że obecnie plantatorzy mają do wyboru wiele odmian, pozwalających do niemal idealne dopasowanie do warunków i potrzeb danej uprawy.

Należy jednak podkreślić, że sam dobór odpowiedniego materiału siewnego – pomimo, iż jest kluczowy –  to nie gwarantuje sukcesu. Trzeba też pamiętać o odpowiednich zabiegach agrotechnicznych, nawożeniu, czy ochronie przed chorobami, szkodnikami i zachwaszczeniem. W przypadku kukurydzy dużym zagrożeniem mogą być również ptaki. Jednakże w tym zakresie można zastosować specjalistyczną zaprawę, która je odstrasza, jak np. Korit. Warto jednak pamiętać, by tego typu środki używać ostrożnie, stosując się do zaleceń producenta. 

Wszystkich zainteresowanych większą ilością informacji oraz pełną ofertą odmian kukurydzy zapraszamy do odwiedzenia naszych punktow sprzedaży materiału siewnego w Płocku i Kutnie oraz kontaktu z doradcami.