Kiedy kosić?

Żniwa w Polsce: Kiedy ruszają, co kosi się najwcześniej i jak wyglądały na przestrzeni lat?

Żniwa to okres intensywnych prac polowych, zwieńczający roczny cykl uprawy zbóż. W Polsce żniwa trwają zwykle od 15 czerwca do 15 sierpnia, jednak dokładny termin ich rozpoczęcia i zakończenia zależy od wielu czynników, takich jak pogoda, region kraju i rodzaj uprawianych zbóż.

Co kosi się najwcześniej?

Pierwsze koszone są zboża ozime, czyli te, które zostały wysiane jesienią i przezimowały na polu. Do zbóż ozimych należą m.in. jęczmień ozimy, pszenica ozima i żyto. Zbiory tych zbóż, nazywane małymi żniwami, rozpoczynają się zwykle w drugiej połowie czerwca.

Następnie koszone są zboża jare, czyli te, które zostały wysiane wiosną. Do zbóż jarych należą m.in. pszenica jara, jęczmień jary, owies i kukurydza. Zbiory tych zbóż, nazywane dużymi żniwami, następują w lipcu i sierpniu.

Jak co sypie?

Zboże	Średni plon z ha (t/ha)	Lata
Pszenica	4,73	2021-2023
Kukurydza	7,33	2021-2023
Jęczmień	4,33	2021-2023
Żyto	2,5	2021-2023
Owies	3,13	2021-2023

Dodatkowe informacje:

• W 2023 roku zanotowano rekordowe plony zbóż ogółem, które wyniosły 49,9 dt/ha.
• Najwyższe średnie plony z hektara w tym okresie osiągnęła kukurydza (7,33 t/ha), a najniższe żyto (2,50 t/ha).
• Produkcja zbóż w Polsce w 2023 roku wyniosła 35,8 mln ton, co oznacza wzrost o 0,5% w stosunku do roku 2022.

Jak żniwa wyglądały na przestrzeni lat?

W ostatnich latach obserwuje się przyspieszenie terminu rozpoczęcia żniw w Polsce. Wynika to m.in. ze zmian klimatu, które prowadzą do wzrostu temperatury powietrza i wydłużenia okresu wegetacyjnego. W rezultacie żniwa w niektórych regionach kraju mogą rozpoczynać się nawet o tydzień lub dwa tygodnie wcześniej niż w przeszłości.

Dodatkowo, w Polsce coraz częściej stosuje się nowoczesne technologie rolnicze, takie jak kombajny zbożowe z GPS, które umożliwiają szybsze i bardziej wydajne zbiory. Dzięki temu żniwa mogą być przeprowadzane w krótszym czasie.

Kiedy widać, że pora ciąć zboża?

Istnieje kilka czynników, które wskazują na to, że pora na koszenie:

• Kolor słomy: Słoma powinna być żółta i sucha. Zielone zabarwienie słomy oznacza, że zboże jest jeszcze niedojrzałe i jego koszenie może prowadzić do strat w plonie.
• Wilgotność ziarna: Wilgotność ziarna powinna wynosić około 14%. Zbyt wysoka wilgotność może utrudniać suszenie i przechowywanie ziarna, a także zwiększa ryzyko rozwoju pleśni.
• Twardość ziarna: Ziarno powinno być twarde i nie powinno się gnieść pod naciskiem palca. Miękkie ziarno oznacza, że nie jest jeszcze w pełni dojrzałe.
• Pozycja ziarna w kłosie: Ziarno powinno być mocno osadzone w kłosie i nie powinno się z niego wysypywać.

Ciekawostki o żniwach:

Dawne zwyczaje:

• Przepióreczka się odzywa, idą, idą, polem żniwa: Dawniej śpiew przepióreczki był znakiem, że nadszedł czas żniw.
• Pierwszy snop: Pierwszy snop żniw był często uroczyście zanoszony do domu i wieszany w honorowym miejscu. Miał on symbolizować obfitość i pomyślność w przyszłym roku.
• Dożynki: Dożynki to święto plonów obchodzone po zakończeniu żniw. Z tej okazji organizowano festyny, śpiewano pieśni i tańczono.

Nowoczesne technologie:

• Kombajny zbożowe z GPS: Kombajny te wyposażone są w systemy GPS, które umożliwiają im automatyczne sterowanie i koszenie zboża w równych rzędach. Dzięki temu praca jest bardziej wydajna i precyzyjna.
• Drony: Drony mogą być wykorzystywane do monitorowania pól i oceny stanu zbóż. Pozwala to na identyfikację miejsc, które wymagają szczególnej uwagi, np. ze względu na nadmierne zachwaszczenie lub choroby.

Inne ciekawostki:

• Największy kombajn zbożowy na świecie: Największym kombajnem zbożowym na świecie jest New Holland CR10.90, który został wyprodukowany w 2014 roku. Kombajn ten ma moc silnika 790 KM i szerokość hedera 12,2 m.
• Pierwszy kombajn zbożowy: Pierwszy kombajn zbożowy został wynaleziony w 1835 roku przez Cyrusa McCormicka. Kombajn ten był napędzany koniem i mógł kosić około 1 hektara zboża na godzinę.
• Żniwa w kosmosie: Naukowcy pracują nad technologiami, które umożliwią uprawę zbóż w kosmosie. Żniwa w kosmosie mogłyby zapewnić żywność astronautom podczas długich misji kosmicznych.

Znaczenie żniw:

Żniwa to ważny okres dla polskiego rolnictwa. Odpowiednie terminy zbiorów i właściwa technika koszenia mają kluczowe znaczenie dla uzyskania wysokich plonów i dobrej jakości ziarna. Żniwa dostarczają również surowca do produkcji wielu ważnych produktów spożywczych, takich jak mąka, chleb, makarony i piwo.

Pamiętaj ROLSERWIES w sezonie żniwnym jest dla Was dostępny dłużej!